Temmuz ayı yaklaşırken, milyonlarca emekli gözünü gelecek maaş zammına çevirdi. Altı aylık enflasyon farkına göre belirlenen zam oranları, artan hayat pahalılığı karşısında yetersiz kalırken, uzmanlar daha köklü ve kalıcı düzenlemeler yapılması gerektiğini vurguluyor. SGK uzmanı ve ekonomist Özgür Erdursun, emeklilerin gelirinde gerçek anlamda iyileşme sağlayacak üç temel öneriyi gündeme getirdi: seyyanen zam, intibak düzenlemesi ve refah payı.
ENFLASYON FARKI ALIM GÜCÜNÜ KORUYAMIYOR
Türkiye’de emekli maaşlarına her altı ayda bir enflasyon oranına göre zam yapılmasına rağmen, bu artışlar yaşanan ekonomik daralma ve yüksek enflasyon karşısında etkisini hızla yitiriyor. Erdursun’a göre, emekliler bu zamlarla yalnızca geçici bir rahatlama yaşıyor, ancak alım gücü her geçen ay daha da düşüyor.
Özellikle temel gıda, kira ve sağlık harcamalarındaki hızlı artış, enflasyon farkının maaşlara yansıyan etkisini sıfırlıyor. Erdursun, sadece zam oranının değil, zam sisteminin de adaletli ve sürdürülebilir olması gerektiğini vurguluyor.
SEYYANEN ZAM, İNTİBAK VE REFAH PAYI YENİDEN GÜNDEMDE
- Seyyanen zam, tüm emeklilere eşit miktarda yapılan maaş artışı anlamına geliyor. Türkiye’de son olarak 2016 yılında 100 TL olarak uygulanmıştı. 2023’te memurlara verilen 8.077 TL’lik seyyanen zam ise emeklilere yansıtılmadı.
- İntibak düzenlemesi, farklı dönemlerde emekli olan vatandaşlar arasındaki maaş dengesizliklerini gidermeyi amaçlıyor. Erdursun’a göre, bu düzenleme olmadan maaşlar arasındaki uçurum daha da derinleşiyor.
- Refah payı ise yüksek enflasyon dönemlerinde maaş artışlarına eklenen sosyal denge farkıdır. 2023’te verilen refah payları, 2024 ve 2025’te kaldırıldı.
Erdursun, bu üç düzenlemenin emekli maaşlarına adil bir denge kazandırabileceğini savunuyor.
TEMMUZ’DA NE KADAR ZAM GELECEK?
Ekonomistlerin öngörüsüne göre, Temmuz ayında açıklanacak 6 aylık enflasyon oranı yüzde 20’ye yaklaşabilir. Bu durumda;
- SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yaklaşık %20 zam,
- Memur emeklileri için ise %17-18 arasında artış bekleniyor.
Bu artışlarla birlikte maaşlarda oluşabilecek yeni seviyeler:
- 15.000 TL alan bir emekli → yaklaşık 18.000 TL,
- 50.000 TL maaşlı bir emekli → 60.000 TL’ye kadar çıkabilecek.
- En düşük maaşın ise 17.500 TL bandına ulaşması öngörülüyor.
KALICI REFORM BEKLENTİSİ
Erdursun, zam oranlarının emekliler için sürdürülebilir olmadığını, özellikle intibak düzenlemesinin yeniden gündeme alınması gerektiğini belirtiyor. Ancak hükümetin mevcut ekonomik politikaları nedeniyle ek iyileştirme adımları atmasının zor olduğunu da vurguluyor. Emekliler ise sadece geçici zam değil, gerçek ve adaletli bir reform talep ediyor.
